Modeziekte
From The Art and Popular Culture Encyclopedia
Related e |
Featured: |
Onder de term modeziekte wordt een schijnbaar tijdgebonden pathologisch klachtenpatroon verstaan, waarvoor een arts geen eenduidige diagnose kan stellen.
Vaak gaat het om een klachtenpatroon dat gedurende een korte tijd veel voorkomt en dan weer in het niets verdwijnt, soms om plaats te maken voor een alternatieve ziekteaanduiding die vergelijkbare verschijnselen moet verklaren. Een van de problemen bij het begrip modeziekte is dat nader medisch onderzoek geen aanwijsbare oorzaken aan het licht brengt.
Het komt ook voor dat een werkelijk bestaande ziekte plotseling veelvuldig voorkomt, als het ware "mode wordt". Degenen die aan zo een ziekte lijden kunnen in het begin vaak profiteren van extra andacht dankzij de mediabelangstelling, maar komen in de verdrukking als het tij in de media weer keert, omdat ook zij dan niet meer serieus dreigen te worden genomen. Er zijn ook ziekten die aanvankelijk als modeziekte gekenschetst worden maar waarbij later door meer aanvullend onderzoek wel degelijk aanwijsbare oorzaken gevonden worden.
Een oud voorbeeld
Een oud voorbeeld van een modeziekte, die meer dan eens in de geschiedenis opdook, is hysterie. Oorspronkelijk betekende dit volgens de artsen dat vrouwen last hadden van een opstandige baarmoeder, en dat heette dan hysterie (het Griekse woord "hustera" betekent baarmoeder). Zo steeg in het begin van de 19e eeuw in het ziekenhuis La Salpètiere te Parijs het aantal opnames onder deze diagnose naar 17 procent.
Moderne voorbeelden
Voorbeelden van modeziekten aan het begin van de eenentwintigste eeuw, of ziekten waarvan sommige artsen menen dat het modeziekten zijn:
- het alien abduction syndrome in de Verenigde Staten, waarbij personen last hebben van de gedachte dat ze door aliens ontvoerd zouden zijn.
- postnatale depressie
- whiplash
- bekkeninstabiliteit
- RSI
- chronisch vermoeidheidssyndroom
- fibromyalgie
- KISS-syndroom.
In de twintigste eeuw waren modeziektes onder andere chlorose en minimal brain damage. Dit laatste beeld gaf een verklaring aan drukke kinderen. Die zouden bij de geboorte een lichte hersenbeschadiging hebben gekregen. Tegenwoordig worden kinderen met dit soort verschijnselen gediagnosticeerd met ADHD.
Of deze moderne diagnoses daadwerkelijk modeziekten zijn is niet wetenschappelijk onderzocht. Ook worden er in de medische literatuur andere oorzaken genoemd voor het toenemen van het aantal gevallen. Zo verklaart Byron Hyde de toename van het aantal patiënten met ME, waar CVS een werkdiagnose voor is, uit het terugdringen van polio.